تاریخچه تشکیل نهادهای اجتماعی داروسازان  ایران

دکتر ابوالحسن بهتاش

به طور قطع و یقین داروسازان قدیمی ترین نهاد های اجتماعی را  دربین تمام حرف پزشکی و غیر پزشکی دارند. زیرا از سال ۱۲۹۵ هجری شمسی که حتی یک نفر هم به نام دکتر داروساز در کشور نداشتیم و تنها چند داروساز خارجی در مدرسه طب و داروسازی دارلفنون به تدریس اشتغال داشته اند، دواسازان تجربی _که پدران داروسازان بعد از خود بوده اند_ دواخانه های پیشرفته تر از عطاری دائر نموده و به مداوای بیماران با نسخ فرمولی پرداختند. اینان برای هماهنگ نمودن فعالیت های حرفه ای خود جمع شده ونهادی را به نام “هیات اتحادیه دواسازان ایران” تشکیل دادند و خبر نامه ای هم منتشر می کردند. حدود سال های ۱۳۰۹-۱۳۱۰ فرزندانی از دواسازان تجربی با استفاده از بورسیه های تحصیلی و اکثرا دوره دیده های دارالفنون به خارج از کشور نظیر آلمان و فرانسه اعزام شدند و پس از طی تحصیلات دانشگاهی و اخذ درجات دکتری داروسازی به کشور باز گشتند. اینان در ابتدا در دانشکده طب و دارو به تدریس مشغول شدند که افراد ممتاز و شادروانانی نظیر: مرحوم دکتر صادق مقدم، مرحوم دکتر مهدی نامدار و مرحوم دکتر فتح اله اعلم و مرحوم هوشنگ نظامی از آن جمله می باشند.

نامبردگان مقدمات تاسیس دانشکده داروسازی را فراهم نموده و به تکمیل آن همت گماشتند و با ایجاد امکانات لازم، اولین فارغ التحصیلان دکترای داروسازی را در سال ۱۳۱۹ به اجتماع تحویل دادند. .فارغ التحصیلان این دانشکده به خاطر یکنواخت درآمدن خدمات داروسازی و داروخانه داری و شناساندن ارزش اعتبار دکترای داروسازی خود، هم فکر و هم عقیده شدند تا نهادی مدنی را در اجتماع بوجود آورند که حافظ منافع و موقعیت علمی داروسازی آنان در اجتماع  و کشور باشد. در خرداد سال ۱۳۲۲ چهار نفر از تحصیل کردگان  دانشکده داروسازی تهران به نام های آقایان دکتر عبدالعلی امامی خوئی، دکتر تقی اطمینان، دکتر غیاث الدین جزایری و دکتر سعید اعتصامی اولین گام و جلسه را با حضور ۱۵ نفر از دکترهای داروساز در ۱۳۲۲/۰۳/۲۷برداشته و تشکیل دادند. اینان آئین نامه شورای داروسازان را در نهادی به نام سندیکای داروسازان تهیه و سپس با تصویب آن و برگزاری انتخابات رسمی، هیات دائم را طبق مقررات به شرح زیر برگزیدند:

۱-آقای دکتر مهدی نامدار، رئیس اولین سندیکای داروسازان ایران ۲- آقای دکتر فتح اله اعلم، نایب رئیس اول ۳-آقای هوشنگ نظامی، بازرس ۴-آقای حسین مالکی، بازرس ۵-آقای دکتر سعید اعتصامی، منشی ۶-آقای ضیائیان، خزانه دار ۷-آقای دکتر تقی اطمینان،  دبیر و مدیر عامل سندیکا

این هیات مدیره و هیئت رئیسه آن موفق شدند پس از مدت ها با پیگیری قاطع، در شهریور ماه سال ۱۳۲۳ با شماره ثبت ۳۰ مراحل قانونی “سندیکای داروسازان ایران” را انجام داده و عملی سازند. لازم به توضیح است که در مقام مقایسه از نظر قدمت، کانون وکلای دادگستری که از اولین سازمان های مردم نهاد ایرانی است، در سال ۱۳۳۱ و سازمان نظام پزشکی ایران در سال ۱۳۳۵ تاسیس گردید.

آن سندیکا در سال های بعد در دفاع از داروسازان در ارتباط با قانون تصویبی ۱۳۳۴ پیگیری مسائل و مشکلات دارویی را خواستار بوده و انجام وظیفه نموده است.

هیئت مدیره جدید از اینکه داروخانه را در سراشیبی سقوط و گرفتار شدن در ورطه اتاق های اصناف و خروج از قوانین و فعالیت های درمانی مشاهده می کرد به ناچار تصمیم به تغییر نام نهاد اجتماعی داروسازان از سندیکا که مخصوص فعالیت های غیر پزشکی بود گرفت. تغییر نام این تشکل عملا از سال ۱۳۴۷ به جای سندیکا به نام جامعه به تصویب و رسما در مجمع عمومی سال ۱۳۵۰ به نام “جامعه داروسازان  ایران” رسمیت یافت. دوره فعالیت بیش از ۲۰ ساله جامعه داروسازان ایران با اقدامات چشم گیر که ثمرات آن  در همین ایام هم بر فعالیت های داروسازان سایه افکنده است باعث مباهات  خدمت گذاران آن ایام  می باشد.  از بارزترین اقدامات آن پیگیری  در جهت دریافت حق تعرفه های فنی  داروخانه ها، خنثی نمودن طرح های کمک داروسازی ارائه شده به سه دوره مجلس شورای اسلامی، عدم دسترسی قانونی کمک داروسازان به مسئولیت های فنی داروخانه ها و تعیین، تصویب و اجرای روز پنجم شهریور به نام روز داروسازی (زاد روز تولد حکیم زکریای رازی) به یادگار مانده است. در سال ۱۳۷۰ که قانون تشکیل احزاب و انجمن ها بوسیله مجلس شورای اسلامی تصویب گردید و مورد اجرا قرار گرفت، این تشکل نیز موظف شد تا طبق شرایط قانونی جدید، نام جامعه داروسازان ایران را به نام “انجمن داروسازان ایران”  تغییر داده و به تصویب برساند. پس از تشکیل جلسات تبادل نظر بین گروه های داروسازان مقرر گردید که یک گروه ۶ نفری، متشکل از افرادی چون آقایان  دکتر ابوالحسن بهتاش، مرحوم دکتر علی مظلومی و دکتر داریوش کشتکار، مسئولیت و ماموریت پیگیری تصویب اساسنامه و اخذ اجازه تشکیل مجمع عمومی را به عهده گیرد.در مهر ماه ۱۳۷۰با تشکیل مجمع عمومی، مقدمات تصویب اساسنامه و انتخاب هیئت مدیره انجمن داروسازان فراهم گردید و هیات مدیره  منتخب تحت نام انجمن داروسازان ایران فعالیت خود را شروع نمود که تا کنون ادامه دارد.

اعضای هیئت مدیره در سال های متوالی تا به امروز :

سال۱۳۵۸

۱-دکتر انگجی رئیس جامعه داروسازان

۲-دکتر سیف اله دبیر جامعه داروسازان

۱۳۶۰/۰۴/۰۵

۱-دکتر مرتضی نیلفروشان رئیس جامعه داروسازان

۲-دکتر یحیی عقاقیری دبیر جامعه داروسازان

۳- دکتر مصطفی تقوی

۴- دکتر ایرج تجربه کار

۵- دکتر محمد علی پور هاشم

اعضای علی البدل:

۱-دکتر داریوش کشتکار

۲-دکتر عبدالرضا شریف

۳- دکتر ابراهیم اخلاقی

اسامی ۵ عضو دیگر هیئت مدیره که قبلا از طریق انتخابات در گروه های برگزیده شده اند:

۱-دکتر غلامرضا اعظمی مسئول کارگروه داروسازان  مدیران داروخانه ها

۲-دکتر منصور فراهت مسئول کارگروه داروسازان کارمندان دولت

۳- دکتر سید هادی توسلیان  مسئول کارگروه مسئولین فنی داروخانه ها

۴- دکتر محمد شریعت پناهی مسئول کارگروه داروسازان شاغل در دانشگاه ها

۵- دکتر میر نجف هاشمی مسئول کارگروه داروسازان شاغل در صنایع

۱۳۶۲/۰۲/۳۰

1. دکتر محمد باقر شایورد رئیس
2. دکتر مرتضی نیلفروشان   نایب رئیس
3. دکتر غلامرضا اعظمی مسئول امور مالی
4. دکتر یحیی عقاقیری  دبیر
5. دکتر سید هادی توسلیان  منشی
6. دکتر ابوالحسن بهتاش  مسئول گروه داروسازان داروخانه دار
7. دکتر فریدون وزیری مسئول گروه کارمندان دولت
8. دکتر محمد شریعت پناهی مسئول گروه اساتید  دانشکده داروسازی
9. دکتر میر نجف هاشمی مسئول کارگروه صنایع داروسازی
10. دکتر محمد علی هاشم زاده

۱۳۶۴/۰۲/۲۰

۱-دکتر یحیی عقاقیری  دبیر جامعه

۲- دکتر مرتضی نیلفروشان   رئیس جامعه

۳-دکتر ابوالحسن بهتاش

۴- دکتر محمد باقر شایورد

۵- دکتر داریوش کشتکار

۶-دکتر محمد شریعت پناهی

۷- دکتر میر نجف هاشمی

۸- دکتر فریدون وزیری

۹- دکتر مهدی مصطفوی

۱۰-دکتر محمد علی هاشم زاده

از اسفند سال ۱۳۶۴ دکتر شایورد رئیس و دکتر بهتاش دبیر شدند.

۱۳۶۶/۰۵/۳۰

۱-دکتر محمد باقر شایورد رئیس

۲- دکتر محمد شریعت پناهی نایب رئیس

۳- دکتر ابوالحسن بهتاش دبیر

۴- دکتر داریوش کشتکار مسئول روابط عمومی

۵- دکتر اصغر قدیری افشار مسئول امور مالی و مسئول گروه داروسازان داروخانه دار

۶-دکتر ابراهیم عزیزی منشی و مسئول گروه دانشجویان عضو

۷- دکتر رضا عزیزی عضو هیئت علمی جامعه

۸- دکترجواد کارگر عضو هیئت علمی جامعه

۹- خانم دکتر اشرف نوربخش

۱۰دکتر سید جمال سعید واقفی مسئول کارگروه صنایع داروسازی

1. دکتر محمد رضا یاقوتی مسئول گروه مسئولین فنی داروخانه ها

۱۳۷۰/۱۰/۱۷

۱-دکتر مرتضی آذرنوش رئیس انجمن

۲- دکتر داریوش کشتکار  نایب رئیس

۳- دکتر اصغر قدیر افشار  دبیر انجمن

۴-سید جمال سعید واقفی  مسئول روابط عمومی انجمن و منشی جلسات

۵- سید محمد میر معینی  مسئول امور مالی و خزانه دار

۶-  دکتر جواد کارگر مسئول گروه ارتباطات دانشگاهیان انجمن

۷- دکتر احمد  شیبانی مسئول کارگروه کارمندان دولت  و موسسات وابسته انجمن

۸- دکتر محمد جواد عازم  مسئول کارگروه صنایع داروسازی

۹- دکتر سید ابوالحسن سید اخوان مسئول گروه داروخانه دار (شورایعالی داروخانه ها)

۱۰- دکتر رضا ابوالفضلی  مسئول انتشارات و گرد همایی های علمی

۱۱-رحیم شرعی مسئول گروه مسئولین فنی

۱۳۷۴/۰۷/۰۷

1. دکتر مرتضی آذرنوش رئیس انجمن
2. دکتر داریوش کشتکار نایب رئیس
3. دکتر اصغر قدیری افشار دبیر
4. دکتر احمد شیبانی خزانه دار
5. دکتر سید جمال سعید واقفی  مسئول روابط عمومی
6. دکتر فرشاد روشن ضمیر مسئول گروه  شاغل  در دانشگا ها
7. دکتر جواد کارگر  مسئول گروه کارمندان دولت
8.  دکتر رهبر مژدهی آذر مسئول گروه شورایعالی داروخانه داران
9.  دکتر بهروز مصباح نمکین مسئول گروه مسئولین فنی
10.  دکتر رضا ابوالفضلی  مسئول انتشارات و گرد همایی های علمی

از سال ۷۷الی۷۹ دکتر آذر نوش رئیس انجمن و دکتر مژدهی آذر دبیر انجمن شدند.

۱۳۷۹/۱۱/۱۴

1. کتر مرتضی آذر نوش رئیس انجمن
2. دکتر احمد شیبانی  نایب رئیس
3. دکتر سید جمال سعید واقفی
4. داریوش کشتکار خزانه دار
5. یوسف الرضا شهابی منشی و مسئول روابط عمومی انجمن
6. دمتر علی منتصری  مسئول گروه دانشگاه ها و دانشجویان
7. دکتر رهبر مژدهی آذر مسئول گروه صنایع انجمن
8. دکتر علیرضا شهریاری مسئول گروه کارمندان دولت
9. دکتر وحید محلاتی مسئول گروه مسئولین فنی
10. دکتر رحیم شرعی  مسئول گروه داروسازان داروخانه دار
11.  دکتر رضا ابوالفضلی مسئول امور علمی و باز آمزیهای انجمن

۱۳۸۸/۰۷/۳۰

1. دکتر رهبر مژدهی آذر رئیس انجمن داروسازان ایران
2. دکتر رحیم شرعی نایب رئیس
3. سید مهدی سجادی  دبیر
4. دکتر احمد رهنمای چیت ساز مسئول انتشارات و اطلاع رسانی
5. دکتر سلمان گوهری  خزانه دار
6. دکتر شهاب الدین جنیدی جعفری مسئول روابط عمومی و منشی

-۷         دکتر محمدباقر ضیاء عضو

-۸         دکتر حمید علاف خیری عضو

-۹         دکتر علیرضا شهریاری عضو

-۱۰       دکتر مسعود جلال عضو

-۱۱       دکتر محمدرضا شانه ساز پورشوشتری عضو

-۱۲       دکتر امیر عبدی عضو

-۱۳       دکتر سید محمد امامزاده یزدی عضو

-۱۴       دکتر علی مدرسی عضو

-۱۵       دکتر سیدعلی فاطمی عضو

-۱۶       دکتر حفیظ الله پورحیدر بروجنی عضو

-۱۷       دکتر محمدرضا افخمی لطف آبادی عضو

-۱۸       دکتر فرشید ترشیزی عضو

۱۳۹۱/۱۱/۱۳

۱-دکتر رهبر مژدهی آذر رئیس انجمن

۲- دکتر سید مهدی سجادی  دبیر انجمن

۳- دکتر علیرضا شهریاری نایب رئیس

۴- دکتر جلیل سعیدلو خزانه دار

۵- دکتر حمید علاف خیری روابط عمومی

۶- دکتر محمد باقر ضیا عضو

1. دکتر شهاب الدین جنیدی جعفری عضو
2. دکتر مصطفی کریمی عضو
3. دکتر حسن کلامی عضو
4. دکتر امید عبدی عضو
5. دکتر علیرضا مبارکی عضو
6. دکتر دهقانزاده عضو
7. دکتر یداله سهرابی عضو
8. دکتر سید علی فاطمی عضو
9. دکتر سیف الرض شهابی عضو
10. دکتر حفیظ اله پور حیدر عضو
11. دکتر مجتبی خلیقی نژاد عضو
12. دکتر محمد رضا افخمی  عضو

۱۳۹۶/۰۵/۲۵

۱-آقای دکتر رهبر مژدهی آذر : مدیرمسئول نشریه پیام و عضو

۲-آقای دکتر محمدباقر ضیاء : رئیس

۳- آقای دکتر سید علی فاطمی : نایب رئیس

۴-آقای  دکتر سید مهدی سجادی : دبیر

۵-آقای دکتر همایون صادقی : خزانه دار و عضو

۶-آقای دکتر حمید علاف خیری : روابط عمومی و عضو

۷-آقای دکتر محمد منفرد : انتشارات و اطلاع رسانی و عضو

۸-آقای دکتر علیرضا شهریاری : عضو

۹-آقای دکتر یدالله سهرابی : عضو

۱۰-آقای دکتر محمد توانایی : عضو

۱۱-آقای دکتر امید عبدی : عضو

۱۲-آقای دکتر محمد خلیلی : عضو

۱۳-آقای دکتر مهدی زارعی : عضو

۱۴-آقای دکتر جلیل سعیدلو : عضو

۱۵- خانم دکتر ارمغان هوشیارفرد : عضو

۱۶- آقای دکتر حفیظ الله پورحیدر : بازرس

۱۷-آقای دکتر بابک مصباحی : بازرس

۱۸-آقای دکتر محسن نجفی : بازرس

18 اردیبهشت 1402:

هیات رییسه مجمع عمومی انجمن داروسازان : 1-دکتر همایون صادقی رییس مجمع 2-دکتر مسعود جلال نایب رییس مجمع 3-دکتر جعفر جعفری دبیر مجمع

اعضای هیات مدیره انجمن داروسازان :

1-دکتر شهرام کلانتری خاندانی ریاست انجمن

2-دکتر محمد منفرد نایب رییس انجمن

3-دکتر محمدرضا دری معاونت پشتیبانی و دبیر انجمن (اردیبهشت 1402 تا آبان 1403)

4-دکتر محمد خلیلی معاونت شعب و خزانه دار

5-دکتر مرضیه بذرافشان معاونت حقوقی و سردبیر نشریه پیام انجمن داروسازان

6-دکتر محمد امین حیدری معاونت آموزشی

7-دکتر هادی احمدی مدیر روابط عمومی

8-دکتر شهاب جنیدی جعفری سخنگوی انجمن

9-دکتر افشین مهران معاونت پشتیبانی و دبیر انجمن (آبان 1403 به بعد)

10-دکتربهزاد محیط مافی عضو هیات مدیره

11-دکتر حسین ریگی عضو هیات مدیره

12-دکتر محمدرضا مرادی عضو هیات مدیره

13-دکتر یدالله سهرابی عضو هیات مدیره

14-دکتر جواد سالارصادقی عضو هیات مدیره

15-دکتر بهمن صبور عضو هیات مدیره